Owoce borówki są uznawane za jedne z najzdrowszych i najsmaczniejszych owoców. Niestety w sklepach są one dość drogie. Warto więc, zdecydować się na zasadzenie tej rośliny we własnym ogródku. W ten sposób nie tylko zaoszczędzimy, ale także będziemy cieszyć się owocami przez długi czas. Do wyhodowanie pięknego i urodzajnego krzewu potrzeba wiele wysiłku. Borówka amerykańska to wymagający krzew, którego należy odpowiednio posadzić i pielęgnować. Tylko wtedy krzew odwdzięczy się nam pięknymi kwiatami i owocami.
Borówka amerykańska do prawidłowego wzrostu wymaga m.in. gleby o odpowiednim pH, dobrego nasłonecznienia oraz miejsca zacisznego i bezwietrznego. Sadząc borówkę należy pamiętać też o prawidłowych odstępach między poszczególnymi krzewami (ok 2,5 m). Jeśli tylko zastosujemy się do tych zasad podczas sadzenia, a w późniejszym czasie będziemy dbać o nasze krzewy i odpowiednio je pielęgnować, to nie powinny one chorować, ponieważ według literatury nie są one podatne na choroby oraz szkodniki. Warto najlepiej przed zasadzeniem, ale może być także pod rosnącą już roślinę, wysypać żywą grzybnię mikoryzową, która może ochronić roślinę przed atakami patogenów oraz zwiększyć odporność na niekorzystne warunki.
Brak wiedzy na temat uprawy tej rośliny, może spowodować jej osłabienie. Choroby naszej borówki mogą mieć podłoże grzybowe, wirusowe lub bakteryjne. Borówka jest także narażona na niebezpieczne szkodniki. Szkodniki i choroby mogą zaatakować korzenie, pędy, liście oraz owoce. Dla dobra krzewu powinniśmy regularnie sprawdzać jej stan. Jeśli zauważymy pewne niepokojące zmiany, będziemy mogli szybko i trafnie zareagować. Dobra informacja jest taka, że choroby i szkodniki, rzadko kiedy atakują krzewy borówki amerykańskiej w przydomowych ogródkach, częściej zdarza się to u krzewów na wielkich powierzchniach.
Jakie choroby zagrażają borówkom amerykańskim?
Zgorzel pędów borówki
Zgorzel pojawia się na pędach jedno i dwuletnich. Objawia się tym, że na pędach powstają charakterystyczne plamki otoczone obwódką w kolorze czerwono- purpurowym. Po dłuższym czasie plamki mogą się powiększać i poszerzać, zmienić kolor na szarawy, a na ich powierzchni mogą pojawić się drobne, czarne, kuliste owocniki. Jeśli odpowiednim szybko nie zareagujemy na te objawy, choroba może prowadzić do zamierania krzewu, jeśli swym zasięgiem obejmie cały obwód.
Szara pleśń
Ta choroba ma podłoże grzybiczne, dotyczy wierzchołków młodych pędów. Początkowo grzyb zimuje w resztkach roślin w formie grzybni. W czasie pogody wietrznej i deszczowej zakaża młode tkanki. Atakuje kwiaty i owoce, które nabierają koloru brunatnego i zasychają, zaś owoce – gniją. Na liściach natomiast pojawiają się duże brunatne plamy. Chorobę tę scharakteryzujemy, kiedy podczas wysokiej wilgotności powietrza zauważymy pojawiające się szare, pylące naloty grzybni, czyli szarą pleśń. Szara pleśń bardzo szybko rozprzestrzenia się w całym ogrodzie, warto więc, zapoznać się z najlepszymi metodami zapobiegania i zwalczania tej choroby. Aby zapobiec pleśni należy pamiętać o zasadach sadzenia borówki, ale także o prawidłowym podlewaniu, aby nie polewać wodą części naziemnej rośliny, lecz strumień wody kierować bezpośrednio na ziemię.
Oparzelina
Choroba wirusowa polegająca na pojawianiu się brzegowej chlorozy, która w konsekwencji powoduje opadanie liści. Objawy tej choroby nasilają się z roku na rok.
Antraknoza
Antraknoza borówki to choroba, która spowodowana jest nadmiernym porażeniem słonecznym, w warunkach pogody deszczowej i dotyczy przede wszystkim owoców borówki w czasie kwitnienia. Objawia się gniciem owoców. Początkowo można ją zaobserwować, gdy na owocach pojawiają się drobne i ciemne plamy. Plamy te mogą wystąpić również na pędach i liściach oraz przybrać postać drobnych brązowych lub dużych czarnych, co także oznacza ich porażenie.
Plamistość biała
Liście borówki mogą zostać zarażone chorobą plamistość biała, w wyniku czego na ich powierzchni pojawiają się charakterystyczne drobne plamy. Wewnątrz, plamy te, są koloru biało-szarego, natomiast ich obwódka jest czerwono-brunatna. Na powierzchni plam, powstają małe, ciemne owocniki. Takie liście, dodatkowo porażone mogą szybko i przedwcześnie zamierać, uschnąć i opaść. Zdarza się, ale znacznie rzadziej, że choroba ta dotyka także pędy i owoce.
Mączniak prawdziwy
Kiedy na dolnej stronie liści, na kwiatach lub owocach zauważymy biały nalot może to oznaczać, żę borówka jest chora na chorobę zwaną mączniakiem prawdziwym. Początkowo nalot ten, jest łatwy do usunięcia, nawet palcem. Dopiero później staje się gęsty i rozprzestrzenia się. Choroba ta jest wywołana przez zarodniki konidialne i grzybnię patogenu. Zarażone kwiaty zamierają, natomiast owoce stają się niezdatne do spożycia.
Mączniak rzekomy
Jest znacznie groźniejszy, ponieważ trudniej go dostrzec. Nalot nie jest tak widoczny jak w przypadku mączniaka prawdziwego. Najczęściej atakuje liście od strony wierzchniej, pojawiają się plamy przeźroczyste, brązowe lub lekko czerwone. Liście po jakimś czasie żółkną i opadają a mączniak atakuje także inne części rośliny.
Nitkowatość borówki
Nitkowatość borówki jest chorobą o podłożu wirusowym. Przede wszystkim choroba objawia się pojawieniem czerwonych „nitek” na pędach borówki a także czerwonych przebarwień na liściach. Rzadziej, ale jednak zdarza się, że jej symptomem są drobne i zdeformowane liście przypominające liście wierzby.
Szok borówki amerykańskiej
Choroba wirusowa powodująca zmniejszenie ilości owoców i pogorszenie ich jakości. Jej objawy są najbardziej widoczne w pierwszym roku infekcji. Wtedy to opadają liście i kwiaty borówki. Przez kilka następnych lat choroba przechodzi w stan uśpienia.
Czynność Zwalczania powyższych chorób nie należy do łatwych. Jest to ciężki i długotrwały proces (W chorobach dotykających pędów, wymaga na przykład ich ścięcia poniżej poziomu zarażonego, aż do zdrowej tkanki. W takim wypadku musimy czekać aż odrośnie nowy i zdrowy pęd). O ile z chorobami bakteryjnymi możemy walczyć o tyle choroby wirusowe są nie uleczalne, trzeba niestety zarażony krzew usunąć, najlepiej spalić. Na rynku dostępne są preparaty takie jak Switch 62,5 WG zwalczające tylko niektóre choroby borówki, m.in. szarą pleśń i antraknozę( o preparaty te należy pytać w sklepach ogrodniczych). Natomiast dla pozostałych chorób nie znaleziono jeszcze odpowiednich czynników zwalczających. Z tymi chorobami musimy radzić sobie sami, usuwając zarażone części rośliny i paląc je. Ważne jest zapobieganie chorobom, poprzez pryskanie krzewów ochronnymi środkami chemicznymi, należy to robić w okresie kwitnienia i wzrostu owoców, zwracając uwagę na warunki pogodowe, oraz na odstęp pomiędzy pryskaniem a zbiorem owoców.
Szkodniki zagrażające borówce amerykańskiej
Pędraki
Pędraki to larwy chrabąszcza majowego, które uszkadzają borówki w części korzennej, przez co osłabiają krzew, a często także prowadzą do ich zamierania.
Pryszczarek borówkowiec
Pryszczarki to żerujące larwy małej muchówki, które umiejscowione są na górnej stronie blaszki liści ( o długości ok 1,5 mm). Brzegi liści zawijają się do środka tak, że ochraniają larwy przed wyschnięciem. Larwy w ten sposób niszczą w dużym stopniu liście, które zasychają a w konsekwencji spowalniają wzrost pędów i powodują ich nadmierne krzewienie. Nie istnieje konkretny środek zwalczający tego szkodnika jednak można ograniczyć jego działanie przy okazji używania środków na mszyce.
Szpeciel pączkowy
Tego szkodnika nie zobaczymy gołym okiem. Szpeciel pączkowy to roztocz o długości zaledwie 0,2 mm żerujące w pąkach, kwiatach i na związkach owocowych. Ich działanie polega na wysysaniu soków z komórek rośliny i ogładzaniu krzewu. Te części rośliny, które zostaną silnie uszkodzone opadają, natomiast te uszkodzone łagodniej np. owoce, będą słabiej wykształcone i zyskają chropowatą skórkę.
Mszyce
Szkodniki, których działanie opiera się na wysysaniu soków roślinnych. Mszyce, pojawiają się na liściach i niezdrewniałych wierzchołkach pędów. W wyniku tego niszczącego działania ogładzają roślinę i wywołują deformację liści i pędów. W sklepach ze środkami zwalczającymi szkodniki istnieje preparat na mszyce ( Calypso 480 S.C. ).
